Przyczyny niskiej samooceny
Niska samoocena to stan, w którym osoba ma negatywny lub zniekształcony obraz samego siebie. Może to prowadzić do wielu problemów emocjonalnych i społecznych, w tym depresji, lęków i trudności w relacjach interpersonalnych. Taki rodzaj samooceny powiązany jest z niskim poczuciem własnej wartości, brakiem wiary w siebie.
Czym jest samoocena? Samoocena to ocena wystawiana przez nas samych, bez przymusu i nacisku z zewnątrz. To pojęcie psychologiczne, które odnosi się do ogólnego postrzegania siebie przez jednostkę. Jest to sposób, w jaki oceniamy swoją wartość (własnej osoby), kompetencje i zdolności. Samoocena może być pozytywna, neutralna lub negatywna i może wpływać m.in. na nasze emocje, zachowanie oraz relacje z innymi ludźmi.
Niewłaściwa samoocena, negatywne przekonania na temat siebie, krytyka ze strony siebie samego (samokrytyka) może wynikać z różnych czynników, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Czujesz, że masz niską samoocenę? Czytaj dalej i zobacz jak walczyć z niską samooceną.
Do najczęstszych przyczyn związanych z niewłaściwą samooceną należą:
Wychowanie i wpływy rodzinne:
Rodzice lub opiekunowie, którzy są krytyczni, niechętni lub zbyt wymagający, mogą przyczynić się do rozwoju niewłaściwej samooceny u dziecka. Warto zaznaczyć, że istotne są przyczyny braku wsparcia emocjonalnego i pochwał może prowadzić do poczucia, że jest się niewystarczająco dobrym. Swoją samoocenę dziecko wykształca na podstawie surowego wychowania. Słyszy często, że są jego oczekiwania niemożliwe do zrealizowania. To niesie za sobą wiele negatywnych myśli i zachowań.
Doświadczenia szkolne:
Negatywne doświadczenia w szkole, takie jak bullying, brak akceptacji przez rówieśników czy trudności w nauce, mogą wpłynąć na postrzeganie siebie. Takie doświadczenia prowadzą do budowania aspołecznych schematów myślowych. Może tez wiązać się z zaburzeniami lękowymi.
Społeczne porównania:
Żyjemy w kulturze, która często promuje nierealistyczne standardy piękna, sukcesu i szczęścia. Pogląd na swój temat czerpiemy często z mediów społecznościowych, w których często stosowana jest manipulacja. Porównywanie się z innymi, zwłaszcza w mediach społecznościowych, może prowadzić do poczucia własnej niższości, wzmacniać tendencję do negatywnego postrzegania świata. Zakłóca to wewnętrzny spokój i często taka osoba z góry zakłada, brak akceptacji ze strony rówieśników.
Trauma i trudne doświadczenia życiowe:
Przemoc, nadużycia, straty osobiste i inne traumatyczne doświadczenia mogą znacząco obniżyć poczucie własnej wartości. Dodatkowo, wzmaga strach przed popełnieniem błędu, coraz więcej kwestii zaczyna stanowić czynnik ryzyka.
Problemy zdrowotne:
Choroby psychiczne, takie jak depresja i lęki, mogą być zarówno przyczyną, jak i skutkiem niskiej samooceny. Nikt z nas nie rodzi się z takimi samymi genami. Kształtowani jesteśmy w zależności od różnych sytuacji, które wpływają na niższą lub wyższą samoocenę. Dobry stan zdrowia to jeden ze sposobów na poprawę swoich opinii na swój temat. Ma tak samo silne działanie jak profesjonalne wsparcie psychologa lub psychoterapeuty.
Objawy niskiej samooceny
Osoby z zaniżoną samooceną mogą doświadczać różnych objawów, zarówno emocjonalnych, jak i fizycznych. Do najczęstszych należą:
- Negatywne myśli o sobie: Stałe poczucie, że jest się niekompetentnym, nieatrakcyjnym lub niegodnym miłości i szacunku.
- Unikanie wyzwań: Strach przed porażką może prowadzić do unikania sytuacji, które wymagają wysiłku lub ryzyka.
- Problemy w relacjach: Trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu zdrowych relacji interpersonalnych, często spowodowane lękiem przed odrzuceniem.
- Perfekcjonizm: Dążenie do nierealistycznie wysokich standardów, co często kończy się poczuciem frustracji i niepowodzenia.
- Trudności w podejmowaniu decyzji: Obniżona samoocena może prowadzić do braku pewności siebie i trudności w podejmowaniu nawet prostych decyzji.
Sposoby radzenia sobie z zaniżoną samooceną
Choć zdeprecjonowana samoocena może być trudna do pokonania, istnieje wiele strategii, które mogą pomóc osobie z niską samooceną w budowaniu zdrowego poczucia własnej wartości:
- Wizyta u psychologa: Praca z terapeutą może pomóc w zrozumieniu przyczyn niskiej samooceny i rozwijaniu bardziej pozytywnego obrazu siebie. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest szczególnie skuteczna w tym zakresie.
- Samopoznanie i samoakceptacja: Prowadzenie dziennika, medytacja i inne formy introspekcji mogą pomóc w lepszym zrozumieniu siebie i akceptacji swoich mocnych i słabych stron.
- Zdrowe relacje: Otaczanie się ludźmi, którzy wspierają i akceptują nas takimi, jakimi jesteśmy, może znacząco poprawić nasze poczucie własnej wartości.
- Ustalanie realistycznych celów: Skupienie się na osiągalnych celach i świętowanie małych sukcesów może pomóc w budowaniu pewności siebie.
- Aktywność fizyczna i zdrowy styl życia: Regularne ćwiczenia, zdrowa dieta i odpowiednia ilość snu mogą mieć pozytywny wpływ na nasze samopoczucie i samoocenę. Warto znaleźć takie rozwiązania, które pomogą przygotować i sprawdzić sposoby na poprawę swojego wyglądu.
Samoocena opiera się zmianie sposobu myślenia
Deprecjonowana samoocena to problem, który dotyka wielu ludzi, ale nie jest to stan nieodwracalny. Zrozumienie przyczyn i objawów oraz zastosowanie odpowiednich strategii radzenia sobie może prowadzić do znaczącej poprawy jakości życia. Warto pamiętać, że każdy zasługuje na poczucie własnej wartości i akceptację, a proces budowania zdrowej samooceny zaczyna się od małych kroków i codziennych działań.
Rób rzeczy, które będą Cię budowały, twoją samoocenę. Możesz poprawić samoocenę unikając działań niskiej wartości (siedzenie przed TV lub przeglądanie social mediów. Poprawa samooceny opiera się na zmianie sposobu myślenia.
Dowiedz się więcej na temat: jak podnieść samoocenę lub wpłynąć na poczucie własnej wartości w innych moich artykułach. Opanuj samokrytycyzm, popraw na miarę swoich możliwości wygląd fizyczny (fryzjer, siłownia, a nawet sam uśmiech), wyrażaj częściej pozytywne słowa.
Warto poświęcić czas pracy nad własną samooceną, ponieważ osoby o niskim poczuciu własnej wartości działają poniżej swoich możliwości, a dodatkowo mają problemy z lękiem. To skutecznie je hamuje i prowadzi do problemów. Co ciekawe, często przyciągają do siebie innych ludzi z niską samooceną i wówczas jeszcze trudniej jest im zmienić sposób myślenia. Niskie poczucie wartości wewnętrznej może przybierać wówczas na sile. Niska samoocena wpływa na innych negatywnie.
14.08.2022